Spline-opnames, die maak je zelf!

[Maarten]

Spline-opnames, die maak je zelf! 27 februari 2013, door Leo Bes (lblade) Hier is weer een nieuw technisch verhaal voor de liefhebbers……. Eerst zal ik proberen uit te leggen wat spline-opnames zijn. Op de foto hieronder zie je een KVV 6-bak met splines (tanden) op de ingaande as links (31 stuks) en uitgaande as (13 stuks) voor het kettingtandwiel. Deze vervangen de kwetsbare platte kanten van een standaard kreidler versnellingsbak. Ze geven veel meer draagvlak! Ook zijn sommige tandwielen inwendig voorzien van splines (kuiltjes) om schuivend de assen te kunnen aandrijven. Dit zijn 14 splines in de KVV bak. Dus drie verschillende spline-opnames in één versnellingsbak! Om splines aan assen te maken kun je een schijffrees gebruiken en de as verdelen maar inwendig in tandwielen moeten ze worden gestoken (1) of gebrootst (2). 1) Steken Als je een spline moet steken moet er eerst een passend beiteltje worden geslepen. Ik probeerde een hardmetaal snijplaatje met zilver op een doorn te solderen. Dit ging prima maar door de grote krachten tijdens het steken brokkelde dit hardmetaal af. Weg nauwkeurigheid, dus opnieuw beginnen maar nu met HSS omdat dit taaier is. Nu ging het beter maar er is wel snel slijtage. Het steken en verdelen blijft een probleem bij grotere aantallen, één fout en de beitel is kapot en je werkstuk verdwijnt in de prullenbak…. 2) Brootsen Vorig jaar kreeg ik de gelegenheid om een tweedehands broots te kopen van Theo Roelofs (de maker van Rumar 125cc racemotoren). Deze broots had hij in de jaren 70 gekocht om een spline-opname met 18 kuiltjes in zijn Rumar kettingtandwielen te maken. Zie hieronder een voorbeeld van een broots, het lange onderdeel op de onderstaande foto. Even uitleggen waarom een broots zo super werkt ivm. steken van splines. Een broots begint in het gat van het werkstuk en de snijkantjes lopen met ±0.05 mm op tot de einddiepte is bereikt. Het laatste stukje van een broots heeft evenwijdige snijkanten zodat bij eventuele slijtage altijd de eindvorm wordt bereikt! Vergelijkbaar met een tap. Toen dacht ik, waarom maak ik niet één soort splines voor de schuiftandwielen en uitgaand kettingtandwiel in mijn Kreidler zesbak? Zo gezegd, zo gedaan: Deze methode van brootsen is weer een aanwinst voor mijn mogelijkheden. Ik heb een eenvoudig trekbankje gemaakt met een stuk trapeziumdraad waar je zo'n broots aankoppelt. Dan draai ik aan een handwiel en trek de broots door het werkstuk. En je hoeft brootsen niet te kopen maar je kunt ze zelf maken! Ik zal er vrij snel voor kiezen om een broots te maken, alleen al voor het gemak en de nauwkeurigheid waarmee je meerdere werkstukken kunt maken! Tot nu toe heb ik er al twee gemaakt, een voor roterende-schijf-opnames en een voor de 31 splines in Kreidler koppelings-binnenharten. Tot slot wil ik Nico bedanken voor het bestellen van het HSS materiaal en laten harden! Meer moois te zien in mijn voorsteltopic... 27 februari 2013, door Leo Bes (lblade). .