Bron: https://www.geocities.ws/lucfoekema/HenkPutNL.html
Tekst: Luc Foekema
- Henk Put met zijn beide sprintmachines voor zijn winkel. Duidelijk is dat beide machines extreem laag zijn gebouwd.
- Henk_Put_Special_HPS_01.jpg (104.83 KiB) 757 keer bekeken
Put Tweewielers
Dat is de naam van de winkel in Haarlem waar Henk Put, als bromfiets- en rijwielhandelaar, is gevestigd. Henk is na meer dan 10 jaar nog steeds de Nederlandse recordhouder op de sprint in de 250cc klasse en de 50cc klasse. Dat laatste is niet geheel juist want hij liet Henk Willemse op zijn 50cc Kreidler rijden. Hoewel wij op deze site de meeste belangstelling hebben voor 50cc, willen we in dit geval vooral als het om de techniek gaat, die 250cc machine niet buiten schot laten. Deze is namelijk uiterst geavanceerd en wij willen dit dan ook de echte techniekfanaten niet onthouden. Want ik kan u verzekeren dat er nog steeds velen jaloers zijn op zijn uiterst snelle sprintrecords. Een naam die hierbij niet mag ontbreken is Frits Hofman. Frits is werkzaam bij het Natuurkundig Lucht en Ruimtevaart Laboratorium en is bekend als de bouwer van een echte met 16.000 rpm draaiende miniatuur 6 cilinder Porsche motor. Hij is verantwoordelijk voor de elektronische aansturing van meerdere functies, waaronder de lachgas injectie. Bij de beschrijvingen van de motoren meer hierover.
- Henk in actie op zijn 250cc Yamaha.
- Henk_Put_Special_HPS_07.jpg (65.71 KiB) 751 keer bekeken
Eerst de zeer spectaculaire tijden die Henk reed op de 250cc Yamaha:
1/4 mijl 10,46 sec met een eindsnelheid van 218 km/h (1984)
1/8 mijl 6,612 sec met een eindsnelheid van 173 km/h (1991)
Het vermogen dat hiervoor volgens onze berekening voor nodig is bedraagt ca 100 pk.
De prestaties met de 50cc Kreidler zijn niet minder spectaculair:
1/4 mijl 14,63 sec met een eindsnelheid van 149 km/h
- De snelste Nederlandse 50cc sprinter, oorspronkelijk gebouwd voor Jan de Vries.
- Henk_Put_Special_HPS_04.jpg (80.42 KiB) 748 keer bekeken
Hoewel de tijden geen WR´s zijn ligt m.n. de 50cc tijd ruim 0,7 sec. onder die van het WR van 15,36 seconde. Doordat Henk een zaak draaiende moest houden, waren de WR pogingen die gebruikelijk elk jaar in Elvington (UK) werden gereden voor hem niet mogelijk. Later werd het WR evenement in Elvington om financiële redenen gestopt, omdat het het vliegveld in particuliere handen kwam en daarmee onbetaalbaar werd. Het vestigen van een FIM WR werd een privé aangelegenheid en werd daarmee ook zeer kostbaar. Dat is dan ook de reden waarom de meeste van deze sprintrecords uit die tijd stammen. Veel FIM WR zijn echter allang achterhaald, waarmee de waarde hiervan ook afneemt.
- De Van Veen Kreidler cilinder: 18 pk, 149 km/h op 402 meter.
- Henk_Put_Special_HPS_02.jpg (61.51 KiB) 747 keer bekeken
- De cilinderpoorten zoals eind jaren 60 begin 70 in de race gebruikelijk was.
- Henk_Put_Special_HPS_03.jpg (41.8 KiB) 747 keer bekeken
Henk begon met sprinten in 1972 op een Kawasaki 89cc welke hij had gekocht van Jos Smit, ook geen onbekende in de sprintwereld.
Zijn sprint activiteiten eindigde in 1991. Het aantal deelnemers aan de 250cc sprintevenementen werd steeds lager, waardoor deze klasse in 1992 werd opgeheven. Voor de 50cc was 1979 al het doek gevallen. De oorzaak moet gezocht worden in de groeiende belangstelling en de toenemende prestaties van “gewone“ standaardmotoren. Deze waren met relatief geringe aanpassingen om te bouwen tot zeer snelle sprintmonsters. Hierdoor liep de belangstelling voor het tijdrovende zelf ontwikkelen steeds verder terug waardoor er op een gegeven moment door gebrek aan deelnemers geen competitie meer mogelijk was.
Henk werd meerdere keren NL kampioen en heeft nog steeds het Nederlands record in handen.
Henk is nog steeds in het bezit van beide sprintmonsters en op de vraag of hij er nog op zou willen rijden, hoef ik niet lang te wachten. Er zullen naar ik hoop nieuwe gelegenheden komen, waar wij Henk hopelijk nog eens in actie zullen zien.
- HPS Kreidler
- Henk_Put_Special_HPS_08.jpg (98.35 KiB) 745 keer bekeken
50cc HPS Kreidler
Het frame werd oorspronkelijk gebouwd voor Jan de Vries, die er ook zelf op gereden heeft. De gehele “fiets“ weegt niet meer dan 35 kg. De hoofdbuis was gelijktijdig de brandstof tank. De stijve voorvork werd al snel door Henk vervangen door een zelf ontwikkelde zeer lichte telescoop vork. De 50cc Kreidler is een watergekoeld Van Veen productie raceblok uit 1972 met droge plaat koppeling, een roterende inlaat, 28mm Bing carburateur en een 5 close ratio versnellingsbak. Elektronische ontsteking is van Kröber. Het vermogen bedraagt ca 18 pk en wordt afgegeven bij 16.000 rpm.
- HPS Kreidler
- Henk_Put_Special_HPS_09.jpg (99.91 KiB) 745 keer bekeken
- De 250cc HPS Yamaha topsprinter super laag.
- Henk_Put_Special_HPS_06.jpg (102.67 KiB) 744 keer bekeken
250cc HPS Yamaha TZ
Het frame werd gebouwd door Frits Hofman. De buizen waren van hoogwaardig Chroom Molybdeen staal van het merk Reynold. (bekend uit de wielersport) Het gewicht van de hele “fiets“ bedraagt 78 kg. De motor is een Yamaha TZ 250cc race blok met droge plaatkoppeling. De 6 close ratio versnellingsbak werd vervangen door een pneumatisch en computer geschakelde standaard 5 versnellingsbak, omdat de eerste versnelling van de racebak voor het sprintwerk veel te lang was. Elektronische ontsteking van Daleman. Zuigergestuurde inlaten met twee 38mm carburateurs en daar komt het, een computergestuurde Lachgas injectie in een speciaal ontwikkeld spruitstuk. Het vermogen van ca 100 pk wordt afgegeven bij ca 14.000 rpm.
Een aantal sprintgegevens worden tijdens een run opgeslagen en kunnen naderhand teruggelezen worden.
Het afstellen van de lachgas injectie was een zeer delicate aangelegenheid. Het activeren van de lachgas injectie vond plaats op het gashandel. Gelijkertijd moest er extra benzine ingespoten worden. De afstelling hiervan was zeer gevoelig voor de buiten temperatuur. Een foutieve afstelling werd dan ook onmiddellijk afgestraft met een vastloper. Maar als het eenmaal goed was afgesteld, dan nam het vermogen ook spectaculair toe. De lachgasdruk werd ook gebruikt voor de pneumatische schakeling. Dit gebeurde op snelheid en niet op toerental zoals je zou verwachten.
- De Yamaha motor. Tussen de caburateurs en de cilinder de lachgas drukkamer, goed voor ca 100 pk.
- Henk_Put_Special_HPS_05.jpg (135.72 KiB) 744 keer bekeken
- De Yamaha en de Kreidler
- Henk_Put_Special_HPS_10.jpg (102.93 KiB) 688 keer bekeken
Sprint Records
Bron & copyright: https://www.dragracers.nl/wp-content/up ... ecords.pdf
Sprintrecords in niet meer bestaande klassen
Nederlandse sprintrecords (pdf)
