Proficiat Jan!
50 cc Wereldtitel
Het is gelukt: Jan is wereldkampioen!
Als u deze regels leest weet u natuurlijk al lang dat Jan de Vries in Spanje, in het hol van de leeuw, wereldkampioen in de 50 cc klasse is geworden. Waar heel motorminnend Nederland dagen-, weken- en maandenlang voor heeft zitten duimen is gelukt; voor het eerst in de geschiedenis heeft ons kleine landje in deze tak van sport een wereldkampioen voortgebracht, een wereldkampioen klein van postuur, maar groot in zijn daden. Bravo Jan!
Geweldig is tevens het feit dat Jan de Vries dit kampioenschap behaald heeft op een Nederlandse machine, die buiten de naam weinig of niets meer te maken heeft met de machines die in de Kreidler fabriek in Stuttgart van de band rollen. Jan heeft dit alleen kunnen bereiken door het geweldige ontwikkelingswerk dat in de laatste jaren bij Kreidler importeur Van Veen verricht is. Er is maar één titel en die is voor Jan, maar eigenlijk werken er in Amsterdam meer kampioenen....
Kopfoto: Start van de voor ons belangrijkste race, de 50 cc klasse. Op de eerste rij is Nieto door de kijklustigen niet te zien. Verder Jan de Vries, Barry Sheene en Jarno Saarinen als belangrijkste deelnemers. Hiernaast: Huldiging van wereldkampioen Phil Read (links) en 250 cc winnaar Jamo Saarinen.
Het is een roemrijk kampioenschap dat in de annalen van de motorsport niet gauw vergeten zal worden. Want hoewel de concurrentie slechts van één rijder kwam was en bleef het gevaarlijk, het hele seizoen lang. Angel Nieto, een geweldig rijder, meervoudig wereldkampioen, verslapte nooit en reed steeds elke race met zijn volle inzet, daarbij gesteund door de ontwikkelingstechnici van Derbi die ook wel weten hoe een tweetakt snel gemaakt moet worden. Maar dit jaar heeft de Spaanse orkaan het geweld niet doorstaan. De Van Veen Kreidler was sneller, en Jan bleef tot in de laatste kritieke ogenblikken opgewassen tegen de zware mentale belasting die het potentiële kampioenschap met zich meebracht.
De Spanjaarden hebben alles gedaan om het Jan zo moeilijk mogelijk te maken. Geen mogelijkheid tot training in de dagen voor de officiële training; psychologische oorlogsvoering met trainingstijden (na de laatste training zou Jan volgens de eerste berichten het snelst geweest zijn, maar dat werd later herroepen in het voordeel van Nieto die een snelste ronde van 1.58,2 gedraaid zou hebben op het 3404,32 meter lang circuit, tegen 1.59,9 van Jan de Vries); en verder een riskante vertraging voor de start van de race, toen de Spanjaard iedereen op zich liet wachten en pas kwam opdagen met zijn machine toen de andere machines al flink waren afgekoeld.
Anti-climax
Angel Nieto, die op deze dag in twee klassen potentieel wereldkampioen was, was daardoor mentaal nog zwaarder belast dan Jan de Vries, en dat zou hem fataal worden. Meteen na de start kwam het tweetal bij elkaar, jagend op elkaar en op Herman Meijer die bliksemsnel de leiding genomen had. De Kreidler van Jan had een duidelijk snellere acceleratie zodat Angel al direct alles moest riskeren om toch maar vooral in de slipstream — zijn enige kans — te blijven. Hij moest immers winnen om wereldkampioen te worden. Op het uiterst bochtige Jarama-circuit lukte dat een kleine twee minuten; toen liep het al fout en schoot de Spanjaard in de laatste bocht voor het rechte eind vrijwel rechtdoor in de strobalen tegen de vangrails. Het is niet geheel zeker hoe dat gebeurde, maar waarschijnlijk blokkeerde Nieto een of beide wielen waardoor hij aan het slingeren kwam en de macht over de machine verloor. Hoewel snel overeind was het definitief afgelopen; de machine was afgeschreven en Nieto werd met een diepe beenwond weggedragen.
De race zelf was daarna een anti-climax. Jan de Vries reed bevrijd van alle spanningen naar een enorme voorsprong die op de streep bijna een minuut bedroeg op zijn teamgenoot Jarno Saarinen. De beide andere Kreidler vedetten, Barry Sheene en Jos Schurgers, ingezet ter versteviging van de positie van Jan de Vries, vielen uit, en datzelfde gebeurde ook met de tweede Derbi-rijder Frederico v. d. Hoeven die na een val in de eerste ronde ook de strijd moest staken. Parlotti was al in de training uitgeschakeld door een val waarbij hij zijn handen blesseerde.
Herman Meijer op de Jamathi had na zijn snelle start ongeveer ander-halve ronde de leiding weten te houden, raakte die kwijt aan Jan de Vries en moest later ook plaats maken voor Jarno Saarinen, maar bereikte wel een mooie derde plaats, waardoor hij in het wereldkampioenschap oprukte naar een mooie vierde plaats. Met Jos Schurgers als definitieve derde op de ranglijst (ondanks zijn uitvallen) is het wel duidelijk welk land het in de „borrelglaasjes-klasse" voor het zeggen heeft.
Foto: Boven: Het grote gevecht in de 125 cc klasse. V.l.n.r. Nieto, Sheene en Jansson. Dieter Braun is al van het toneel verdwenen. Daaronder: de Fin Teuvo Lansivuori werd min of meer verrassend winnaar van de 350 cc klasse. Hiernaast : Onze eerste wereld-kampioen Jan de Vries.
Revanche voor Nieto
Ondanks de fout die Angel Nieto in de kleinste klasse maakte moeten wij heel diep de hoed afnemen voor deze onverschrokken Spanjaard die op het moment dat ieder ander huilend in een hoekje weggekropen zou zijn terug kwam en wereldkampioen werd in de 125 cc klasse. Met een flink aantal hechtingen in zijn been, en krimpend van de pijn kwam hij aan de start voor de laatste race, en hij presteerde het ongelofelijke door deze race nog te winnen ook, waarna hij van de machine gedragen moest worden! En juist deze race was de mooiste van de dag met enorme gevechten aan de kop. Het was bijna een herhaling van Oostenrijk, weer met vier man knokkend om de eerste plaats.
Foto: Hiernaast: Aktle van Jarno Saarinen, de Fin die alles lijkt te hebben om in de toekomst een wereldkampioenschap te veroveren.
Rondenlang zaten Dieter Braun, Barry Sheene, Angel Nieto en Borje Jansson bij elkaar. Het ging tussen Sheene en Nieto en dit tweetal trok in het onderlinge duel weg van de anderen. Braun kwam ten val en Jansson raakte door motorische moeilijkheden ver achterop, Charles Mortimer kwam zo op de derde plaats, en in de voorlaatste ronde werd dit nog een tweede plaats toen de Suzuki van Barry Sheene begon in te houden.
Na het afvlaggen van Nieto stroomde het publiek de baan op waardoor vele andere rijders in moeilijkheden kwamen. Kent Andersson (vijfde) en Dave Simmonds (vierde) kwamen er zelfs door ten val! Het was een van de punten die ernstige klachten deden rijzen tegen deze Spaanse Grand Prix in zijn totaliteit!
Phil Read wereldkampioen
In de 250 cc race bereikte Phil Read datgene waarnaar hij al heel lang streeft: een nieuw wereldkampioenschap, nu als privé-rijder. Rod Gould, die aan een vierde plaats voldoende had om kampioen te worden, verloor zijn laatste kans door machinepech. Phil Read nam al snel de leiding en bleef tot ongeveer halverwege de race aan de kop. Hij nam uiteraard geen risico's omdat hij de punten hard nodig had, ook al was Rod Gould uitgevallen, en toen de vliegende Fin Jarno Saarinen hem passeerde beperkte hij zich ertoe een beetje bij hem in de buurt te blijven. Saarinen won met Read op de tweede plaats, met een achterstand van slechts 3 seconden. Charles Morimer werd derde, met een behoorlijke achterstand, maar zelf weer met voorsprong op de Zwitser Werner Pfirter die nog juist Renzo Pasolini achter zich kon houden. Omdat hij toch al kampioen was gaf Agostini er de voorkeur aan om niet in Spanje te starten in de zwaarste klassen, maar een race in Engeland mee te pikken. De belangstelling van de andere rijders was verder ook klein, zodat deze races, die voor de drie nog te beslissen klassen verreden werden (eerste start 's morgens om 8 uur) niet erg interessant waren. In de 350 cc race had Phil Read het heft 17 ronden lang in handen, totdat hij met pech uitviel en het verder overliet aan Teuvo Lansivuori. De Fin wist te winnen, maar met slechts enkele tientallen meters voorsprong op Kurt Carlsson die in de volgende race nog meer van zich zou doen spreken. Renzo Pasolini lag aanvankelijk derde, zakte daa-na terug en viel uit.
In de 500 cc race nam Dave Simmonds meteen na de start de kop, maar later werd hij onhoudbaar gepasseerd door Kurt Carlsson die zeker leek te gaan winnen. Een pitstop wierp hem echter ver terug, zodat toch Dave Simmonds de bloemen in ontvangst mocht nemen. Om de tweede plaats werd gestreden door de Finse Seeley rijder Kaarlo Koivuniemi, Eric Offenstadt met de Kawasaki en de Spanjaard Benjamin Grau met een simpele Bultaco. Met geringe onderlinge verschillen finishte het drietal in deze volgorde. Keith Turner maakte geen grootse indruk, maar werd toch vijfde en verdrong daarmee Rob Bron definitief van de tweede plaats in het wereldkampioenschap. Jack Findlay werd zesde na aanvankelijk voor deelname aan de Spaanse Grand Prix geweigerd te zijn!
UITSLAGEN GRAND PRIX VAN SPANJE
Klasse 50 cc:
1. Jan de Vries, Ned., Kreidler, 18 ronden (61,278 km) in 36.47,2 = 99,945 km/u gem.;
2. Jarno Saarinen, Finland, KreidIer;
3. Herman Meijer, Ned., Jamathl;
4. Rudolf Kunz, Duitsland, Kreidler;
5. Jan Bruins, Ned., Kreidler;
6. Leo Commu, Ned., Jamathl;
7. Luigi Rinaudo, Italië, Tomos;
Snelste ronde Jan de Vries, 2.00,0 = 102,133 km/u.
Eindstanden voor de wereldkampioenschappen:
Klasse 50 cc:
1. Jan de Vries, 75 punten;
2. Angel Nieto, 69;
3. Jos Schurgers 42;
4. Herman Meijer, 41.