Bron: Motor, No. 8, 23-02-1973
Tekst: Rob Reintjes
Scan: peter G
10 JAAR NEDERLANDSE GP GLORIE
Een gedenkwaardige dag in de Nederlandse motorsport zal 13 mei 1962 blijven, want op het circuit van Clermont-Ferrand in Frankrijk presteerde een Nederlander het als eerste een wedstrijd tellend voor het wereldkampioenschap wegraces te winnen. De wereldkampioenschappen bestaan officieel vanaf 1949, terwijl Dick Renooy in 1948 met een Eysink de 125 cc-klasse in Assen won.
Maar u weet al wie de eerste Nederlander was die het ongelooflijke presteerde, die een overwinning in een officiële Grand Prix behaalde: Jan Huberts, op een fabrieks-Kreidler!
Laten we nog één keer terug gaan naar deze onvergetelijke race. Huberts had veel moeilijkheden in de training en was nog niet aan het schakelsysteem met (3) hand- en (4) voetversnellingen gewend. Hij draaide toch slechts één seconde langzamer dan stalgenoot Anscheidt op de eerste (lees, snelste) Kreidler, maar de Honda's van Takahashi en Taveri waren enkele seconden sneller geweest. De start begon hoopgevend, hij was het eerste weg, maar werd door te grote onbekendheid met het circuit al in de eerste bocht eruit geremd. Meteen vanaf het begin werd zeer scherp gereden, waardoor verschillende rijders waaronder Anscheidt door technische storingen of valpartijen uitvielen. Het ging zo snel, dat Takahashi, Taveri en Robb, allen op Honda, na vier ronden al een voorsprong hadden opgebouwd van 26 seconden. De Honda-overwinning leek verzekerd, maar toen het circuit droger werd voelde Huberts zich meer en meer op zijn gemak met zijn twaalf versnellings Kreidler en begon in te lopen op de kopgroep. Wat niemand geloofde gebeurde, Jan kreeg aansluiting bij de kopgroep, die dit niet verwacht had. Gedrieën probeerden ze Huberts netjes af te houden, maar in de laatste ronde pakte Jan in een volgasbocht reeds twee Honda rijders. Taveri was het enige obstakel nog en dankzij de grotere trekkracht van de Kreidler wist hij Taveri heuvelopwaarts te passeren en als eerste te finishen met 2,2 seconden voor-sprong op Takahashi, die in een alles of niets poging om Jan terug te pakken, Taveri op de streep versloeg. Jan draaide in de laatste ronde tevens de beste tijd. Hij had het helemaal gemaakt en men voorspelde al dat hij wereldkampioen zou worden, wat overigens niet gebeurde. Hij deelde met Taveri de derde plaats achter An-scheidt en wereldkampioen Degner. Het eerste wapenfeit in de Grand Prixracerij was er en Huberts liet het er niet bij zitten; hij won dat jaar tevens de Grand Prix van Oost-Duitsland. Dit waren de eerste twee Grand Prix overwinningen van de 24 die Nederlanders tot 1973 zouden winnen.
Het duurde overigens zes jaar voordat we weer een Grand Prix winnaar hadden, dat was op 29 juni 1968. Paul Lodewijkx, die op de Nederlandse Jamathi voor eigen publiek in de TT van Assen een even groot, zo niet groter, huzarenstukje leverde door de toen onoverwinnelijke Anscheidt op zijn tweecilinder fabrieks Suzuki op de streep te verslaan. We vonden op die dag het Wilhelmus het mooiste lied dat er bestond en ruim 100.000 mensen konden het allemaal maar niet geloven wat hier gebeurd was. Een Nederlander op een Nederlandse motor in de TT van Assen had gewonnen, en hoe. Dit was groots, fantastisch en welke superlatieven men maar verzinnen kon. Lodewijkx draaide eveneens de snelste ronde, Paul zou dat jaar als tweede in het wereldkampioenschap eindigen achter Anscheidt. Hij ging zoals verwacht niet op een houtje bijten en behaalde nog drie GP-overwinningen in 1969, die van Tsjechoslowakije (Brno), en de twee laatste GP van dat seizoen in Italië (Monza) en in Joegoslavië (Opatya), maar kwam dat jaar niet verder dan een vijfde plaats in de eindrangschikking. Onze volgende GP-winnaars werden er twee tegelijk op het circuit van Jarama in Spanje op 4 mei 1969 en wel in de 50 cc-klas-se, Aalt Toersen op een Van Veen Kreidler en Cees van Dongen in de 125 cc-klasse op een Suzuki. De overwinning van Cees zou tot nu toe de enige overwinning boven de 50 cc blijven.
Aalt Toersen wist nog vijf maal een Grand Prix te winnen, in West-Duitsland (Hockenheim) en Frankrijk (Le Mans) op de Van Veen Kreidler en behaalde daarmee een tweede plaats in het wereldkampioenschap achter Nieto met slechts één punt verschil. Daarna op de Jamathi in België (Francorchamps), Oost-Duitsland (Sachsenring) en Tsjechoslowakije (Brno) en werd weer tweede achter Nieto in de eindrangschikking.
1969 was het topjaar voor de Nederlanders, we wonnen 6 van de 10 50 cc-Grands Prix en Van Dongen won zijn 125 GP. Totaal dus 7 GP-overwinningen, niet gek voor zo'n klein landje.
Dat er in Nederland genoeg is bewees Jan de Vries op de van Veen Kreidler in 1970 op Monza door de laatste GP van dat jaar te winnen. Jan werd dat jaar vijfde in het wereldkampioenschap, maar zou ons in 1971 een wereldtitel bezorgen. En hoe, hij won vijf van de negen GP's en Nieto „slechts" drie. Onze naam in de internationale racerij was gemaakt en is niet meer weg te denken bij de Grand Prix-races. Zou Jan het hem weer kunnen leveren in 1972? Nieto en de Vries behaalden ieder drie overwinningen en drie tweede plaatsen. De totaaltijd van beiden zou doorslaggevend zijn, helaas voor Jan was dat ten gunste van Nieto. Jan zal dit jaar echter van zich doen laten spreken en het zeker niet bij zijn negen GP-overwinningen laten zitten, evenals Jan Bruins en Theo Timmer (die Jamathi de 8ste overwinning bezorgde) die resp. in Joegoslavië en Oost-Duitsland wonnen. Van de 8 50 cc GP's wonnen de Nederlanders er vijf. Wat zal 1973 ons brengen? Het is niet onmogelijk dat door het niet starten van Nieto in de 50 cc-klasse, alle Grand Prix door Nederlanders gewonnen zullen worden. Jan de Vries, Theo Timmer of Jan Bruins, wie zullen het zijn, de tijd zal het leren.
ROB REINTJES
Foto: Jan Huberts op twaalfversnellings-Kreidler.