Een Mobyletje dat 100 loopt, da's pas het begin
Met dank aan Chris Zuurbier
Filmpje: https://www.kreidler.nl/artikelen/gerar ... tracer.mp4
Je ziet ze nog steeds, die vlotte damesbrommers, de grijze Mobyletjes. Kan je je voorstellen dat moeder, van geen kwaad bewust, het gas opendraait en binnen de kortste keren op een snelheid van 100 kilometer zit? Zeker weten dat Gerard Kok er dan even mee gespeeld heeft. Want hij kan het niet laten: hij móet alles sneller maken.
Je neemt het voorwiel van een Peugeot-brommer. Je zet er een ingekorte Masocchi-voorvork (Marzocchi) op en het stuurtje fabriceer je zelf van twee stukjes pijp. Dat is één.
Dan maak je van één millimeter dik (nou ja, dik...) roestvrij staal een monocoque frame, inclusief tank. Je schuift er de achternaaf van een Kreidler in en je legt er een JWS-bromfietsketting omheen. En om het een beetje gerieflijk te laten lijken zet je er de schokbreker van een Vespa tussen. Dat is twee. Dan komt het voornaamste. Je pakt het blok van een Kreidler. je maakt de uitlaatpoorten tweemaal zo groot als normaal en je boort er een spoelpoort bij. Twee piepkleine accu's van een Honda-brommer stop je eronder en je plaatst daar een Kröberontsteking bij. En tenslotte bevestig je een uitlaat die je zelf uitgerekend en gemaakt hebt, en klaar is Kees. Dan heb je een sprinter, handmade, Kok-made.
Jaja, zo gemakkelijk als deze doe-het-zelf-cursus lijkt. is het natuurlijk nooit gegaan voor de Hoofddorpse machinebankwerker Gerard Kok (20 jaar), de ontwerper van dit racewonder. Maanden heeft hij erop zitten zweten en blokken. Het echte geheim ervan (dat in het blok zit) geeft hij ook niet prijs. Dat ligt goed beschermd in zijn knutselhokje, achter een met staaldraad versterkte deur in de garage van zijn vader.
„GK-tuning" staat erop. „Verboden toegang. Art. 461 Wetb. v. Strafrecht". Een jongensgrapje, maar de rest is bloedserieus. De droom van een snelheidsfanaat, door sparen en werken werkelijkheid geworden. Zijn naam heeft nog niet de bekendheid als die van een Willy van Wanrooy, Jan Smit of Adrie van den Broeke. Dat is in dit geval ook maar bijzaak. Wat blijkt uit Gerards eigen verhaal.
„Het is begonnen met een Mobyletje, zo'n damesbromfiets. Die wilde ik sneller maken. Dat is voor mij de hele lol. Dagen en nachten sleutelen om een paar seconden sneller te kunnen rijden. Er zijn mensen die dat gek vinden, maar voor mij is dat de grote uitdaging. Iets construeren, iets nieuws bedenken en bouwen. Snel-maken fascineert me.
Die Mobylette liep bij mij vijfennegentig kilometer, een leuk begin. Maar het begon pas echt spannend te worden, toen ik er een roterend blok op zette, dat zestienduizend toeren liep. Veel te hard natuurlijk voor zo'n fietsje, dus je wilt er iets anders bij denken. Toen ben ik aan mijn eerste echte eigen sprinter begonnen. Dat was in 1975. Ik koos gewoon voor het conventionele buizenframe, dus werd het ook niks bijzonders. Dat ding had zo veel kinderziektes, dat ik er zelf onpasselijk van werd. Maar ik heb er wel veel van geleerd, vooral hoe het niet moest.
De ideeën kwamen in bed, soms werkte ik ze gelijk uit.
's Avonds in bed lag ik dan te denken wat ik verkeerd had gedaan. Uren kan ik zo liggen piekeren over een probleem en als ik dan de oplossing denk gevonden te hebben, doe ik het licht aan en schrijf ik het meteen op. In bed krijg ik soms de gekste ideeën en het gebeurt wel dat ik die dan meteen ga uitwerken. 's Nachts, met niemand om me heen, heb ik altijd het fijnst gewerkt. Tegenwoordig wil mijn meisje er zondags bij zijn, maar die moet dan wel even hard werken als ik. Maar goed, ik was er dus achtergekomen dat dat buizenframe niks was en ik besloot een monocoque te maken. Dat ga je dan eerst op papier zetten. Ik wil niet zeggen dat ik helemaal origineel werk, want qua vormgeving lijkt ie nu wel een beetje op een Jamathi. Je hebt je ogen tenslotte niet voor niets. Je kijkt heus goed om je heen en je leest natuurlijk veel, zoals van Jorg Möller. Hij zou best mijn baas mogen wezen. Maar het meeste ben ik toch uit eigen experimenten te weten gekomen.
Foto's De mono-Kok in detail met Vespa-vering (boven) en in zijn totaliteit. Vooral het frame is een knap staaltje vakmanschap.
Toen ik de tekening een keer klaar had, koos ik als materiaal één millimeter dik roestvrij staal. Dat was voldoende sterk en van de andere kant lekker licht, want elk grammetje weegt natuurlijk mee in de sprint. Een probleem was alleen het lassen van de tank. Lassen is nooit mijn sterkste punt geweest en roestvrij staal lassen is al helemaal erg moeilijk. Ik had het dus misschien beter kunnen laten doen, maar daar vind ik geen aardigheid aan. Dat is geen hobby meer. Ik laat niks door anderen doen. Ik doe het zelf of ik doe het niet. En achteraf mag ik zeggen dat het toch nog redelijk gelukt is. Daarna is de rest vanzelf gekomen.
Niet dat het toen zo gemakkelijk ging, maar je had als basis dat frame. Nee, als je weet dat ik alleen al met de cilinder veertien dagen alsmaar bezig ben geweest en dat ie toen nog aan gort liep, dan weet je genoeg. Je kon wel een woordenboek vullen met wat ik toen zei. Er was altijd wel wat. Dit motortje draait zeventienduizend toeren; dat is eigenlijk een te groot vermogen. Alles is stuk gegaan. Op één avond heb ik eens drie keer de hele versnellingsbak eruit gehaald. De zuiger leek wel een gatenkaas.
Maanden werk, duizenden investeren, om één uur te rijden.
Al met al heb ik nu met dit sprintertje één uur gereden. Te gek natuurlijk. Dat staat in geen verhouding tot de uren die ik eraan besteed heb. Ik heb er ook weleens over gedacht om hem maar weg te doen, maar er zit zo veel werk in, zo veel geld ook. Ik denk dat ik alleen al aan gereedschap voor vijfduizend gulden materiaal heb, zoetjesaan bij elkaar gespaard of zelf gemaakt. Ik heb bijvoorbeeld zelf een testbankje ontworpen om een krukas te kunnen controleren. Dat ding werkt tot op een honderdste millimeter nauwkeurig!
En dan natuurlijk nog het materiaal dat je verwerkt. Alles bij mekaar zal dat toch wel een drieduizend gulden zijn geweest. Maar dat geeft niet. Ik had het ervoor over. Al mijn zakgeld stopte ik erin, elke maand veertig gulden. Ik was een puur slechte voor de horeca en de bioscopen. Soms moest ik nog wel geld lenen bij mijn vader, als ik iets extra's wilde hebben.
En je moest natuurlijk bijverdienen. Ik zat toen nog op school. Als ik dan 's avonds thuis kwam, moest ik vlug wat eten en als de bliksem weer weg. Ik was schoonmaker op kantoren. Dat deed ik elke avond. Daarna kon ik nog eens aan het sleutelen gaan, soms wel tot vier uur in de nacht. En als ik dan de volgende dag tijd had, trok ik er met een bakfiets op uit om dat ding ergens in de polder te kunnen testen. Want geld voor een aanhanger had ik natuurlijk niet. Ik heb nu weer een nieuw blok gemaakt, louter om te experimenteren. Dat zal dus ook wel weer een nieuwe sprinter worden. En zo ga je maar door, alsmaar door, sneller en sneller. Daar komt geen eind aan. Gelukkig maar. Anders was er voor mij de lol snel af."
